Nu, het was me het nachtje wel. Nauwelijks geïnstalleerd in mijn slaapzak besloot men dat de wagon afgekoppeld moest worden omdat hij defect was. Dit wisten we al sinds het donker geworden was dus we vonden het nogal onzinnig. Al m’n
spullen onder mijn armen genomen, rugzak op mijn rug, slaapzak om mijn nek en daar ging het in optocht door de trein om nog een vrij plaatsje te zoeken die er niet meer was. In de 1e klas was nog wel een plekje en na enig gevraag vond de conducteur het goed. Om een uur of drie kwamen we in Macedonië aan en dat is sinds kort ook een eigen staat. Een
staat behoort natuurlijk ook douane te hebben en dat lieten ze weten ook. Een keer of vijf kwam er iemand die of je paspoort moest hebben, dan één waarvoor je een papier moest invullen, één die er wat onduidelijks mee deed, een ander die het doormidden scheurde en één die het op kwam halen. Als het nu in één keer gebeurde was het niet zo erg, maar ze kwamen telkens als je weer in slaap gevallen was.

Nu is het zeven uur en ik hang weer uit het raam, we rijden door een berglandschap langs een riviertje en de zon is bezig om op te komen. Aan het treinpersoneel te zien zijn we nog steeds niet in Griekenland.

Je kan wel zeggen dat overal waar ik nu geweest ben je veel beter af bent met Duitse marken als met dollars. Op de kleinste stations willen ze nog wel marken aannemen maar dollars niet. Over de grens gekomen met Griekenland zag het er niet schoner uit als in Joegoslavië. Overal zag je afval neergesmeten en complete auto’s en koelkasten ed. Thessaloniki is een mooie stad die aan de middellandse zee ligt en je kon eindelijk weer eens zee zien. Een prachtige boulevard, maar om daar te komen moest je eerst de weg oversteken en dat is een verhaal apart. De auto’s rijden af en aan en staan zo’n beetje de hele dag bumper aan bumper. Er is praktisch niemand die er aan denkt om de fiets te pakken. Een jeugdherberg opgezocht en m’n spullen neergezet, gedoucht (koud water) en kleren gewassen. Daarna de stad flink rondgelopen. Deze is ook weer makkelijk te verkennen want alle straten lopen recht. Er zijn speciale buurten voor elk artikel. Zo is er de autobuurt waar je allerlei soorten 2de hands motoren en onderdelen kan krijgen, de meubelbuurt, de radio/tv buurt en kledingbuurt waar
trouwens veel bontjassen te koop werden aangeboden. In de jeugdherberg slaap ik op een kamer met vijf stapelbedden waarin ook Israëliërs, Japanners en nog wat nationaliteiten liggen. Dat is wel leuk want je raakt gelijk in gesprek en hoort dan hoe alles in dat soort landen reilt en zeilt.

Mag ik me even voorstellen, ik ben Dick Veerman , deeltijdstudent sociale geografie en tevens conducteur bij de spoorwegen.
Door de redactie van de vugs ben ik aangeklampt om eens een stukje te schrijven over mijn werk daar men schijnbaar denkt dat je als conducteur zoveel meemaakt dat er makkelijk enkele pagina’s mee gevuld kunnen worden.
Met dit werk kom je natuurlijk door het hele land en al kijkend uit het raam kan je de op school geleerde onderdelen van de sociale geografie in alle facetten aan je voorbij zien trekken.

Wat deze studie nu zo leuk maakt is het sociale hieraan, wie lacht niet die de mens beziet.
Voor een student zou er best wel eens een aardig onderzoek in kunnen zitten voor wat betreft oorzaken en hoeveelheid van het zwartrijden in de Randstad of andere delen van het land.

Het idee dat men heeft van een zwartrijder komt vaak niet overeen met de werkelijkheid en dat er verschil is, mag duidelijk zijn.
Zo controleerde ik eens de trein van Roosendaal naar Vlissingen en af en toe neem je dan de wc deur mee want het wil wel eens voorkomen dat er zich iemand verstopt heeft.

Zo gebeurde het dat nadat ik de jongen op het balkon gecontroleerd had, de wc deur opendeed en weer sloot omdat er niemand in was.
Ik wilde verder lopen maar de jongen stond me vreemd aan te kijken en zei: ’er zit iemand op de wc want ik zag een man naar binnen gaan’, ik zeg ‘nee, hij is leeg kijk maar’, en deed de deur helemaal open waarna hij niet meer verder kon omdat hij tegen iets zachts stootte.
Op alles voorbereid keek ik om de hoek van de deur en zag daar een man keurig in een driedelig kostuum met een aktetas strak voor zich gehouden plat tegen de wand gedrukt en met een flink rood hoofd.

Goedemiddag meneer, mag ik uw plaatsbewijs misschien even zien? Ja, ja, eeh, die heb ik niet, kan ik die misschien bij u kopen?
Nu, dat kon natuurlijk en met een verhoging van enkele guldens werd hij alsnog de gelukkige bezitter van een kaartje.
Ik wil hier maar mee zeggen dat je niet kan uitgaan op het uiterlijk van onze medemens en dat zwartrijden voorkomt in alle rangen en standen.

Voor een paar jaar terug ging mijn naam als een lopend vuurtje door het land. Het is weer een verhaal waard om verteld te worden.
Mijn schoonzuster en zwager wonen in Duitsland en geregeld gaan we bij hen op bezoek.

Vaak neem ik mijn windbuks mee want er liggen in de bossen vlak bij hen in de buurt ongelo-felijk veel lege flesjes en blikjes bier, het schijnt dat er flink gedronken wordt daar.

Met mijn kinderen en die van mijn zwager gaan we vaak het bos in, stapelen de blikjes en schieten er op. Zo liep ik ook op een mooie zondag met de kinderen aan de hand en het geweer om de schouder naar het bos. Op weg daarnaar toe kwamen we een politiewagen tegen waarvan de agenten graag wilden weten wat ik daar wel om mijn schouder had.

Het verhaal uitgelegd maar ze namen er geen genoegen mee en vroegen of ik wel wist dat het verboden was om met een geweer over straat te lopen. Ik dacht eerst dat ze een geintje maakten, want de buks zat in een foedraal en dat is wel toegestaan, maar nee, ik moest mee naar het bureau en eerst werden de kinderen thuis afgezet. Kinderen in de auto, allemaal huilen natuurlijk, ik in de auto en ook huilen natuurlijk. Op het bureau werd er een dik wetboek bijgehaald en na veel zoeken kon men eindelijk iets vinden. Op een geweer dat ingevoerd werd moest een H gedrukt zijn, anders was het een illegaal wapen. De buks werd in beslag genomen en ik kreeg een
boete van 300 mark. Zwaar overdreven natuurlijk en ik weigerde te betalen. Niet betalen? dan de auto laten staan. Een ander oplossing was het borg willen staan door mijn zwager wat hij deed door een cheque uit te schrijven. Na verloop van een jaar was er echter nog steeds niets van zijn rekening afgehaald en we waren nu toch erg benieuwd geworden of de boete nu verlopen was of niet, maar hoe kwamen we daar achter?

Nu is het zo dat bij de internationale treinen vanuit Emmerich naar Arnhem vaak Duits douanepersoneel meegaat om die trein te controleren en die hebben van die handige computers waar alles in vermeldt staat. Daar kon ik wel eens een visje uitgooien. Mocht mijn naam er in staan dan was er geen man overboord want de trein moest rijden en liep ik geen gevaar.

In Emmerich mijn naam ingevoerd en daar begon die douaneklant toch geheimzinnig te doen niet mooi meer. Hij ging naar zijn collega, begon te smoezen en met z’n tweeën kwamen ze op me af en werd ik tussen hen in afgevoerd naar het bureau langs de trein waar de mensen met verbazing keken naar wat hier gaande was. Blijkbaar zijn de bureaucratische wegen in Duitsland lang en ondoorgrondelijk want mijn naam stond nog steeds vermeldt in het opsporingsregister. Alleen was ik niet van plan te betalen al ging dit de hele dag duren. Na 25 minuten onderhandeld te hebben zag mijn collega het niet meer zitten en zei dat ze me nooit zouden laten gaan en de reizigers begonnen al aardig ongedurig te worden ook.’ Maak je afrekening maar open en betaal het daar maar zolang van’, gaf hij als raad. Zo gezegd zo gedaan. Met ongeveer 30 minuten vertraging konden we onze weg vervolgen en dit verhaal zal mij wel altijd blijven volgen.

De spoorwegen kent een systeem van extra beloningen waar men als blijk van waardering voor in aanmerking kan komen. Inmiddels heb ik toch al een flink aantal dienstjaren en in die tijd is het mij pas éénmaal gelukt om hiervoor in aanmerking te
komen.

In Gouda heeft jarenlang de oude brug over de Gouwe gestaan en deze brug was stroomloos, daar bedoelt men mee dat er, omdat hij vaak open moest voor de scheepvaart, er geen bovenleiding was aangelegd.

De trein nam een aanloop en vlak voor de brug schakelde de machinist de apparatuur uit zodat de trein in z’n vrij over het stroomloze gedeelte kon freewheelen.

Op een vrijdagmiddag, natuurlijk net in de spits, kreeg onze trein opeens een snelremming vlak voor de brug en kwam precies op het stroomloze gedeelte tot stilstand. Nu waren de rapen gaar natuurlijk want de vertraging die hierdoor ontstaat, kan aardig oplopen. De machinist zocht contact met post T in Gouda en daar zou men zo snel mogelijk een trein regelen met dezelfde koppeling, die opstarten, bemannen en naar ons toesturen. Daar gaat gauw een half uur overheen en de vertragingen voor alle delen van het land zou aanzienlijk zijn. Deze lijn geeft namelijk doorgang van Rotterdam/Den Haag in oostelijke richting en wordt zeer intensief bereden.

Ik dacht dat het toch wel mogelijk moest zijn om met een stel mensen de trein over het dode punt heen te duwen en vertelde het de machinist. Hij gaf me weinig kans van slagen, maar het was de moeite van het proberen waard, wachten moesten we toch.

Snel door de trein gegaan en een man of acht opgetrommeld. De mannen ingelicht wat de bedoeling was en gewaarschuwd toch vooral niet in de buurt van het nevenspoor te komen.

En daar ging het, stukje bij beetje begon de trein van zijn plaats te komen en van binnenuit klonk gejuich.
Na een twintigtal meters raakte de stroomafnemers de bovenleiding en kon iedereen weer plaatsnemen in de trein.
Al met al had het zo’n 10 minuten geduurd en kon de vertraging beperkt blijven. Deze oplos-sing werd door de NS wel gewaardeerd en beloond met 50 gulden.

Deze week had ik dienst op het baanvak Amersfoort/ Ede Wageningen oftewel het kippenlijntje, vanwege het feit dat er nogal wat kippenboerderijen te vinden zijn.

In Barneveld had ik al gezien dat er een Chinese vrouw was uitgestapt en toen ik later nog eens door de trein liep lag er een damestas op de bank. In eerste instantie legde ik de tas in het conducteurshok om hem in Arnhem in te leveren maar bij nader inzien was het misschien beter om dat in Ede te doen, eerst maar even kijken of er nog iets van waarde inzat.

Al snel vond ik een portemonnee met Duits, Frans en Hollands geld ter waarde van zo’n 500 gulden. Ook lag er een map met vliegtickets en een paspoort waarin de gegevens en foto van een Koreaanse vrouw te vinden waren. In de tas was ook een zijvak en daarin zat een bundel met Amerikaanse dollars gestopt. Ik begon deze te tellen en kwam tot een bedrag van 20.000 gulden aan dollars. Eerst even daarmee de machinist lekker gemaakt door met deze bundel even voor zijn neus te wapperen, het water liep hem uit de mond. In Ede de tas ingeleverd en gegevens genoteerd.

Na 2 dagen werd ik thuis opgebeld door ene meneer van ‘t Hek uit Barneveld die me wilde bedanken voor het inleveren van de tas. Deze tas was van een zakenrelatie van hem die in alle staten was door het verlies hiervan en des te blijer toen ze hem weer in ontvangst kon nemen. Ik vertelde hem dat ik er blij om was en me erg zou schamen als de tas weg was geweest.

Je levert de gekste spullen in die zijn blijven liggen zoals een keer een kunstgebit die me trouwens slecht paste.

Normaal gesproken worden gevonden goederen door de conducteur op zijn standplaats ingeleverd waarna ze daar drie dagen blijven liggen. Na deze drie dagen gaan ze naar het magazijn in Utrecht waar ze nog drie maanden blijven liggen. Na deze periode worden de dan niet afgehaalde spullen weer te koop aangeboden in de gevonden goederen winkel in Utrecht waar iedereen terechtkan en waar je behoorlijk goedkoop aan spulletjes kan komen. Je vind er echt van alles zoals bv klokjes, radio’s, stalen noren, muziekinstrumenten, walkmans en natuurlijk fototoestellen alles tegen een redelijke prijs.

Ik woon in Arnhem langs het spoor en dat heeft zo zijn voor en nadelen. Alhoewel, nadelen ben ik eigenlijk nog niet tegengekomen. Het uitzicht is mooi, er zijn geen huizen tegenover ons en er is altijd wat te zien. Van enig lawaai bemerk je niets, de treinen worden steeds stiller doordat de rails tegenwoordig voegloos zijn, d.w.z. er zit geen uitzettingsvoeg meer tussen de rails zodat ze nu uit één stuk zijn en je het kedeng kedeng niet meer hoort.

Vroeger was ik in het bezit van een modelspoorbaan maar heb die inmiddels verkocht. Alleen de transformator heb ik gehouden en soms sta ik daarmee voor het raam en als er dan een trein aankomt draai ik aan de knop en is het net of ik hem rij. Het werkt fantastisch en de treinen komen precies op het goede spoor tot stilstand, net echt.

Laatst was er wel een klein akkefietje, het wissel lag niet goed en een trein reed daardoor over twee sporen tegelijk en veegde de complete wasinstallatie weg. Schade 1,5 miljoen gulden. Op die trein zat een vrouwelijke machiniste met de naam Corry. Men noemt haar tegenwoordig ook wel Corry Brokken.

Ik ben in het bezit van een videocamera en was hem net aan het uitproberen door vanuit de kamer het spoor te filmen. Toevallig stopte er een auto waaruit twee mannen stapten die om zich heen kijkend de spoorbaan opklommen. Voor noodgevallen staan daar altijd een paar wagens met koperen bovenleiding gereed. Al een beetje nattigheid voelend ben ik vanachter het gordijn aan het filmen gegaan en kon precies vastleggen hoe ze de wagen opklommen, het koper in grote lussen om hun schouders rolden en daarmee weer terugliepen naar de auto waar ze het spul in de achterbak stopten.

Die middag moest ik toch weer werken en ben gelijk maar even langs de spoorwegpolitie gegaan en de agenten waren helemaal lyrisch over zulk mooi bewijsmateriaal. Er werd een proces-verbaal opgemaakt waar foto’s van de videoband bijgevoegd werden.

Naar ik heb vernomen zijn de personen later ook aangehouden en ben ik voorgedragen voor een medaille. Zoals gezegd, altijd wat te zien hier. Het gekke is alleen dat de laatste tijd iedere keer onze ramen worden ingegooid en ik snap maar niet waar dat vandaan komt.

Uitersten, zo zou je dit stukje wel kunnen noemen.

Op Koninginnedag is het altijd leuk om dienst te doen. Vooral ‘s ochtends als de mensen op pad gaan naar allerlei festiviteiten is de sfeer erg gezellig. Alleen als je dan in de richting van Amsterdam moet dan kan je wel eens de klos wezen. Met elk station daar dichter in de buurt stroomt de trein voller en voller en op het laatst kan er echt geen kip meer bij. Het lijkt er op dat half Nederland naar Amsterdam moet. Iedereen heeft de grootste lol ook al is er geen zitplaats meer, het maakt niet uit. Het afgelopen jaar hadden we een dweilorkest mee die de gang er wel in wist te houden. Allerlei verzoeknummers werden er gespeeld tot het Wilhelmus toe.

In Amsterdam gaat praktisch iedereen er uit en als je dan van bovenaf de hal inkijkt is het gewoon magnifiek om de grote hoeveelheid mensen te zien die in één deinende massa de deur proberen door te komen. Ik ben dan altijd weer blij dat we verder kunnen met een zo goed als lege trein.

Ik begon weer met controleren en kwam bij een niet zo grote man met een buitenlands uiterlijk. Hij zat er een beetje stil bij na al die feestvreugde en had nog geen kaartje. Ik begon er eentje uit te schrijven en we raakten aan de praat. Hij bleek een vluchteling uit Bosnië te zijn die asiel had aangevraagd en ook gekregen. Zo langzamerhand kwam zijn hele verhaal eruit. In Bosnië leefde hij met zijn vrouw en dochter in een dorpje toen de Serviërs het dorp binnenvielen en er flink huis hielden. Er werden mensen verjaagd en vermoord terwijl zijn dochter door een paar mannen voor zijn ogen werd verkracht. Of dat nog niet genoeg was vermoordden ze haar waarna ze het hoofd afsneden en bij hem op schoot wierpen.

Ik had dit verhaal ooit al eens in een krant gelezen en vond dat hij behoorlijk betrouwbaar overkwam. Ik denk ook niet dat je zoiets zou verzinnen. De lol van deze Koninginnedag was er voor mij al goed af. Het is ongelofelijk dat er zo’n dunne scheidslijn is tussen waanzin en plezier. Zo komt deze oorlog toch akelig dicht bij je in de buurt.

Een kaartje heb ik maar niet meer uitgeschreven.

Het was vandaag een ongeluksdag. Niet voor mij maar wel voor enkele reizigers.

We stonden in Amsterdam klaar voor vertrek en er komt een oudere vrouw van een jaar of 75 de trap op lopen die ook nog mee wil.
Een rijtuig verder stapt ze in maar op de een of andere manier stapt ze naast de treeplank en heel langzaam glijdt haar been tussen de trein en het perron naar beneden terwijl het andere been op het perron blijft staan. Ik zie voor mijn ogen iets unieks gebeuren, n.l een vrouw van 75 die een spagaat maakt. Uit haar mond klinkt een langgerekt aaaaaaaah, mijn mond valt open van verbazing en ren op haar toe om te helpen. Samen met nog een reizigster moeten we al onze krachten inzetten om haar tussen de trein en het perron uit te tillen. Het vel op haar scheenbeen is over zo’n 10 centimeter opgestroopt maar ze is een harde en wil met alle geweld mee met deze trein dus dat wordt een verband aanleggen met de raad dat ze in ieder geval naar het ziekenhuis moet om een tetanus injectie te halen.

In de trein van Arnhem naar Doetinchem kom ik op het balkon een man van ongeveer 45 jaar tegen die op weg is naar de Kruisberg. Dat is een open gevangenis en het blijkt dat hoe dichter we in de buurt komen hoe moeilijker hij het er mee heeft. De man is veroordeeld voor rijden zonder rijbewijs en op zijn vlucht voor de politie pikte hij nog enkele stoplichten mee. Zijn maat kon uit de auto ontsnappen en hij had hem niet verraden. Het was voor hem zijn eerste veroordeling en de tranen liepen hem over de wangen. Ik zeg “sterk he, die Fishermans friend” maar dat kon hij niet zo waarderen. Onderweg wilde hij nog overstappen op de trein terug maar dat kon ik uit zijn hoofd praten omdat ze hem toch altijd wel te pakken zouden krijgen en wie weet in wat voor inrichting hij dan terecht zou komen. Zijn straf was 7 maanden maar met goed gedrag zou dat wel verminderd worden dacht ie.

Weer in Arnhem aangekomen kwam er een meisje naar me toe rennen met het bericht dat er een man niet goed was geworden. Ik er naar toe. De man was aardig blauw en gaf geen teken van leven meer. Snel op de grond gelegd en tegelijkertijd ging er een rilling door hem heen en met schokken begon hij weer te ademen. Dat scheelt een hoop werk, je hoeft tenminste niet meer voor de ademhaling te zorgen in ieder geval. De ziekenauto werd gewaarschuwd en de man afgevoerd.

Zo maak je op zo’n dag toch weer aardig wat mee en het mooie was dat het niet eens mijn eigen dienst was maar eentje die ik overgenomen had van een zieke collega.

Het was weer bijna raak vandaag. Onze trein werd in Driebergen aan de kant genomen om de Eurocity te laten passeren. Dit gebeurt wel vaker want die trein stopt bijna nergens en haalt daar dus de andere in. Aan de overkant komt een Turkse vrouw van een jaar of vijftig uit het plaatskaartenkantoor en begint naar mij te roepen van “Utrecht, Utrecht”!!! Ik roep ‘doe maar kalm aan we hebben de tijd’. Vaak, als mensen een trein zien staan worden ze zenuwachtig en zijn bang hem te missen, zij dus ook. Ze liep naar de overweg waarvan de bomen naar beneden gingen omdat de Eurocity er aan kwam. Voor haar geen probleem, ze liep om de halve bomen heen en begon over te steken. Ik dacht wat doet ze nu en begon te schreeuwen ‘hee, stop er komt een trein aan’, daarbij met mijn armen naar de met een gang van 140 kilometer per uur aanstormende trein wijzend. De vrouw had alleen maar aandacht voor onze trein en liep door. Mijn hart klopte in mijn keel en ik wist niet meer hoe ik het had. Op nauwelijks 20 meter voor de aandenderende trein liep ze over. De machinist van die trein wist ook niet meer hoe hij het had en het enige wat hij kon doen was op zijn hoorn drukken die hij dan ook ingedrukt bleef houden tot hij weer voorbij station Driebergen was. Rakelings schoot de trein achter haar langs. De vrouw kroop ook nog eens op ons perron onder de bomen door en wilde onze trein in. Ik was witheet en zei ‘niks Utrecht, blijf maar een treintje wachten’, waarna ze hevig verontwaardigt op een bank ging zitten.

Elke tien minuten gaat er vanuit Driebergen een trein richting Utrecht en de mensen halen de gekste capriolen uit om een paar minuten eerder in Utrecht te zijn, daar wordt je af en toe niet goed van.